Karczowice - Nasza gmina

Przejdź do treści
KARCZOWICE
(Kreuici 1257, de Karczouin - 1388,
Karczouice - 1406, Carczewice - 1469, Karczowycze - 1470-80,
Karczowice - 1564, 1581, 1629).
Liczba mieszkańców ok. 210.

Wieś leży w północno-zachodniej części gminy. Rozłożona jest na północno-wschodnich zboczach wzgórz leżących nad doliną rzeczki Mierzawa. Wieś powstała w średniowieczu (pierwsza pewna wzmianka w źródłach pochodzi z roku 1388) i należała do rodów pieczętujących się herbem Topór, które miały swoje gniazdo w pobliskich Marcinowicach. Jan Długosz w Liber Beneficiorum podaje, że wieś należała do Piotra, Jana, Żegoty i Mikołaja z Marcinowic (Marcinowskich) herbu Topór. W tym czasie we wsi było 9 1 łana kmiecego, 2 zagrodników z rolami oraz karczma z rolą.W roku 1530 pobór od 3 łanów kmiecych i karczmy. Wieś nadal należała do Marcinowskich. W roku 1579 jako właściciele wiosek: Karczowice, Marcinowice i Przysieka wzmiankowani są bracia: Maciej, Stanisław i Adrian Marcinowscy herbu Topór. Od początku istnienia wieś należy do parafii p.w.Wniebowzięcia NMP i św. Mikołaja w Mstyczowie. Zgodnie z rejestrem woj. krakowskiego z roku 1581 wieś należała już do Jana Płazy herbu Topór, ale dzierżawił ją niejaki Smolik, we wsi było w tym czasie: 6 łanów kmiecych, 2 zagrodników z rolą, 4 komorników bez bydła i 1 rzemieślnik. W następnych latach (od 1582/1601) tereny te znalazły się w ordynacji pińczowskiej należącej do Gonzaga-Myszkowskich. Kolejny rejestr poborowy z roku 1629 podaje, że wieś należy do Stanisława Myszkowskiego herbu Jastrzębiec, a we wsi było w tym czasie: 6 łanów kmiecych, 2 zagrodników z rolą, 1 komornik z bydłem, 2 komorników bez bydła i 1 rzemieślnik. W roku 1727 w wyniku koligacji małżeńskich rozległe dobra Myszkowskich z Książa Wielkiego przejęli Wielopolscy herbu Starykoń. Do swojego nazwiska dodali jednak człon Myszkowski. Między 1783, a 1809 rokiem wieś należała do Franciszka z Wielopolskiego-Myszkowskiego herbu Starykoń i we wsi było 18 dymów (8 gospodarstw kmiecych, w tym wójta i przysięgłego oraz 8 chałup zagrodników, w tym: polowego) i 162 mieszkańców. We wsi była karczma prowadzona przez rodzinę żydowską (2 osoby). W roku 1827 było 49 dymów i 391 mieszkańców. W roku 1880 wieś miała już 41 gospodarstw i 669 mórg, ale chałup było 46 i 231 mieszkańców. Grunty dworskie należały do klucza dóbr Marcinowice, gdzie znajdował się folwark. Do roku 1945 swoje dobra we wsi posiadali książęta Wielopolscy.

źródło: www.kozlow.pl/karczowice.php
Wróć do spisu treści